Waar denk je aan bij het ritme van het jaar? Het jaar van 1 januari tot 31 december? Aan de seizoenen van lente, zomer, winter en herfst? Aan het kerkelijk ofwel liturgisch jaar? Alle drie geven ze een ander perspectief en alle drie zijn ze ook met elkaar verbonden.
Ja, zo noem ik het nu even. Tish Warren spreekt in Liturgie van het alledaagse over heilige gebruiken in het gewone leven. En zo kun je dus ook in je dagelijks leven omgaan met het liturgisch jaar. Niet als iets wat alleen in de kerk op zondag gebeurt, maar als iets dat betrekking heeft op je dagelijks leven. Daarin ontdek je dan ook de verschillende accenten door het jaar heen.
In de tweede helft van november kijk ik altijd uit naar Advent. De tijd dat we vieren dat het licht gaat komen, een tijd van hoop en verwachting te midden van het donker. De donkere dagen, het donker in de wereld om ons heen, het donker in mijn leven. Zo leer ik leven in het donker, uitziend naar licht.
Door te leven met het liturgisch jaar leer je te leven met Christus. De cirkel van Advent, via Kerst, Epifanie, de Vastentijd naar Pasen neemt je mee in het leven van Jezus, van de verwachting naar zijn komst in de Adventstijd tot de uitstorting van de Geest met Pinksteren. Alles laat zien: God is met ons. En tegelijk leven we het leven van Jezus mee stap voor stap, we dompelen ons onder in zijn tochten die hij met zijn vrienden maakt, de lessen we hiervan leren. Tot in die laatst stille week als het er echt op aan komt, Jezus de voeten van zijn vrienden wast en sterft. En dan het wonder van Paasmorgen: Jezus leeft! Zo kan het leven van Christus present worden in ons leven, verbinden we ons met zijn weg en zien we herkenning in ons dagelijks leven. Met Kerst en Pasen als twee polen in het jaar.
Het liturgische jaar is een avontuur om het christelijke leven tot bloei te brengen, het hart alert te maken, de ziel te richten.De seizoenen, cycli en vieringen die ons in het liturgische jaar worden gegeven, zijn meer dan een weergave van de tijd; ze zijn een oneindig teken – een echt sacrament van het leven. Daardoor wordt het leven van Christus aanwezig in ons eigen leven in het hier en nu.
Jaar na jaar in dit ritme leven, verdiept laag voor laag de betekenis van het liturgisch jaar en zo raakt het meer en meer verbonden met je eigen spirituele weg.
Een paar ontdekkingen: de kerst tijd is niet alleen eerste en tweede kerstdag, maar duurt tot 6 januari wanneer we Driekoningen vieren. Hiermee wordt iets van het koningschap van Jezus zichtbaar. Dat is tegelijk de overgang naar Epifanie. Ook niet een dag, maar een aantal weken waarin de eerste verhalen over het leven van Jezus centraal staan zoals Jezus die binnengebracht wordt in de tempel, Jezus die gedoopt wordt door Johannes, Jezus die de feestvreugde vergroot.
In verschillende blogs neem ik je mee in het liturgisch jaar, voor nu:
Wil je er echt diep induiken dan is de serie 'The fullness of time' de moeite waard. Het deel over Advent is geschreven door Tish Warren en vertaald in het Nederlands.
Hieronder een aantal links naar blogs op Substack of deze site over het ritme van het jaar.