Wat ben ik blij dat ik in Stadsklooster Arnhem woon, en gewoon mensen om me heen heb. Tegelijk mis ik al die gewone ontmoetingen, met vrienden, collega’s, even een korte blik, even een gesprekje bij de koffie, niet op 1,5 meter afstand. Herken jij dat?Elkaar horen, elkaar zien, elkaar voelen, dat is waar ik naar verlang. En ja, Zoomen, Skypen en Teams is leuk, maar na 4 weken een digitaal schermpje heb ik daar ook wel genoeg van en mis ik de live contacten. De mens is aangelegd om te horen, te zien, te voelen…Wat ben ik dan blij met het verhaal van Maria van Magdala in Johannes 20 waarin iets van verlangen te horen, zien en voelen uit spreekt. Daar staat ze dan bij het graf, huilend, kijkend door haar tranen heen, zoekend naar het dode lichaam van Jezus. Ze ziet het niet… Ze wil afscheid nemen en ze kan geen afscheid nemen, een lichaam is er niet.
Je lichaam is kwetsbaar
Een levend lichaam, zoals Jezus dat had, zoals wij dat hebben, is meer dan een huis voor de ziel. Dat merk je juist nu het kwetsbaar wordt. Lichaam en ziel zijn niet te scheiden.
• Je lichaam is een symbool van jezelf: met je lichaam druk je jezelf uit, daarin ben jij belichaamd, het draagt je identiteit. Ook al verandert je lichaam, nog steeds ben jij dat. Leuk is dat te zien op FB: allerlei foto’s van mensen van toen ze jong waren komen langs: veel reacties: o, ik herken je zo, wat lijkt je zoon op je, was je toen ook al zo rebels? Je lichaam draagt je identiteit.
• Je lichaam is meer: het onderscheid je van anderen, een stem die anders is dan je partner, een gezicht dat iets van jouw karakter laat zien, je huid die je afschermt van de buitenwereld en tegelijk hongert om aangeraakt te worden.
• En je lichaam is meer: want je lijf maakt het mogelijk relaties te hebben, interacties te hebben, in gesprek te zijn, een ander aan te kijken, een ander te voelen. Met je lijf word je opgenomen in het netwerk van mensen om je heen.Daarom heeft ziek zijn zoveel impact, daarom heeft het nu opgesloten thuis zitten zoveel impact, daarom heeft het niet afscheid kunnen nemen van iemand zoveel impact. Hartverscheurende beelden uit Italie. Ook al is de ziel uit een mens verdwenen, dan juist is het zien van de overleden geliefde zo belangrijk; het helpt om iemand los te laten, te weten, hij is er niet meer.
Maria van Magdala zoekt
Niet alleen het sterven van Jezus verdriet Maria, vooral zijn lichaam kwijt zijn: waar is Jezus? Ze ontmoet de engelen: Waarom huil je? Ik ben Jezus kwijt, waar is Hij, waar is zijn dode lichaam? Ze draait zich om en ontmoet de tuinman en opnieuw diezelfde vraag: Waarom huil je? En een vraag dieper: wie zoek je? Ze vertelt door haar tranen heen wie ze zoekt, misschien wendt ze zich wat af, heeft het wel zin als ik dit vertel…
Maria hoort haar naam
En dan opeens hoort ze haar naam: Maria, haar naam wordt uitgesproken, ze herkent de stem, een stem uit duizenden, de stem van Jezus. Jezus noemt haar bij haar naam: Maria!
Maria ziet Jezus
Ze draait zich om- de grote omkeer in haar leven- en ziet Jezus: Raboeni: Mijn leraar! Ze herkent Jezus, Hij is het, nog steeds dezelfde!
• Ze ziet Jezus: fysiek, persoonlijk voor zich staan.
• Ze ziet dieper: Dit is mijn Meester, mijn leraar, ze schouwt Hem in de ogen: contact, contemplatie: stilte, het is goed…
Raak me niet aan!
Misschien vliegt ze op hem af om hem te omhelzen. En Jezus zegt: raak me niet aan. Dit is meer dan social distancing…Jezus is dezelfde en tegelijk anders is: Hij is de verheerlijkte Heer. Hij heeft de dood overwonnen, zijn lichaam is niet meer vatbaar voor dood. Hij is opgestaan uit het graf. Maria ontmoet de belichaming van Christus. Hij staat voor haar in levende lijve en zegt: raak me niet aan: Ik ben het, maar Ik ben meer dan wat hier als mens voor je neus staat. Ik kan ook andere gestaltes aannemen, Ik kan me ook op andere manieren uitdrukken. Wat zegt Jezus hier?
Waar zie je Christus?
Jezus daagt Maria uit om breder te kijken: Hij zegt Ga naar je broers en zussen en zeg dat ik naar mijn Vader ga, die ook jullie Vader is, naar mijn God, die ook jullie God is. Jezus vraagt hier meer van Maria dan op het eerste gezicht lijkt: Ga en deel je verhaal van onze ontmoeting. Hij vraagt haar ook om anderen, om ons te vertellen van het dieper en breder kijken:
• Dieper: De tijd nemen om Jezus te ontmoeten, die ontmoeting te verinnerlijken, je te laten raken van binnen. Zoals Maria Jezus in de ogen schouwde, Hem ten diepste herkende.
• Breder: Mijn Vader, Jouw Vader, Mijn God, jouw God: iets van Mij wordt zichtbaar in jou. Daarmee zegt Jezus dat Hij zichtbaar werd in de tuinman, dat Hij zichtbaar wordt in Maria, dat hij zichtbaar wordt in zijn discipelen, dat Hij zichtbaar wordt in jou en mij. Dat Hij opgestaan is in jou en mij, dat Hij leeft in jou en mij.Ik heb de Heer gezien! zegt Maria over de ontmoeting met Jezus bij het graf.
Waar zie ik iets van Christus? Vaak ontdek ik iets van Christus in de ontmoeting met mensen om me heen, in een blik, een kort gesprekje met weet ik veel wie. Elke keer opnieuw een verrassing, elke keer vraagt het van mij open oren om de stem te herkennen, open ogen om een blik te zien. En dan is dat voelen misschien niet fysiek tastbaar, op een diepere laag is die ervaring er wel. Dat maakt dat ik de opstanding van Christus niet vast kan grijpen en vast kan houden, wel elke dag opnieuw kan open staan om er iets van te ontdekken.
Schilderij: Noli me tangere van Fra Angelico