Een dagje Oxford. Mooie universiteitsgebouwen, Christ college met een filmlocatie Harry Potter, prachtige botanische tuinen. En een fantastische boekwinkel om uren in rond te dwalen en veel te veel te kopen 😉 Een boek van Gabriel Bunge over een icoon waar ik veel naar kijk bleef me aankijken. De icoon van Rublev over de Drie-eenheid.
Neem maar eens een paar minuten de tijd om te kijken naar de icoon, te ontdekken wat je ziet. Gewoon in alle stilte.
De icoon van de Drie-Ene
Rublev kreeg de opdracht een icoon van de Drie-Ene te maken voor het feest van Pinksteren. Zijn klooster en kerk was verwoest, geplunderd, in brand gestoken. Een nieuwe kerk werd gebouwd, gewijd aan de Drie-Ene, daar zou deze icoon een plek krijgen in het centrum van de kerk. Rublev schreef deze icoon al biddend en vastend, sober levend, levend in contemplatie, stilte, gebed. De icoon verwijst naar de maaltijd waarbij Abraham drie gasten aan tafel ontving. Wie waren dit?
Opnieuw: wat zie je? Wat valt je op?
Een paar impressies:
Een ander perspectief dan je gewend bent. Alles wat zichtbaar is doet er toe.
Het is geen beeld vanuit jouw gezichtspunt, jij staat niet in het centrum. Je mag je eigen gezichtspunt loslaten en je richten op de icoon en zo ontdekken waar het beeld wel om gaat.
Lichte transparante kleuren. Het licht lijkt van binnenuit te komen.
Drie personen, allemaal even groot, gelijkwaardig en verschillend, uniek, verbonden.
Vleugels en nimbi- lichtkransen van engelen.
Een sobere vierkante tafel in het midden.
Geen brood, alleen een beker.
Een open ruimte aan de voorkant van de tafel.
Alles is teruggebracht tot de essentie.
Alles heeft betekenis.
Kijk nog eens
Je ziet een doordacht kleurgebruik: goud en purper van het Koningschap, blauw van de goddelijkheid, rood/bruin van de aarde/menswording, groen van Pinksteren, nieuw leven.
De persoon links is volledig gehuld in een mantel, je ziet maar een beetje van zijn kleed. Net zoals we de Vader niet zien. Onzichtbaar, versluierd. Daar achter een huis: in mijn Vaders huis zijn veel woningen.
De persoon in het midden, zijn mantel over de schouder geslagen, zijn kleren goed zichtbaar: Volledig God en volledig mens. Een boom er achter: levensboom: schepping en vernieuwde aarde, kruis.
De persoon rechts: De groene mantel over haar schouder geslagen. Het blauw van het hemelse, goddelijke knalt er uit. Een rots erachter, symbool voor een berg of andere plek van ontmoeting tussen hemel en aarde.
Kijk nog weer eens. Wat gebeurt er nog meer?
Wat zie je? Wat vertelt deze icoon?
Wat zegt dit ons over de Drie ene God? We zien een ‘still’ van een dynamisch geheel. Een foto van een dans, van een beweging, van een gesprek. Vader, Zoon en Geest zijn in gesprek met elkaar, wijzen elkaar op de kern, komen in beweging. Hoe zitten ze? Je ziet de blikken, waar wijzen ze naar?
De Vader zit rechtop. Zoon en Geest buigen naar Hem toe. De Zoon kijkt naar de Vader, net zoals de Geest. De Vader kijkt naar de Geest. De blikken kruisen elkaar. De Zoon wijst zowel naar de schaal in de richting van de Geest. De Vader zegent met zijn hand de Geest. De Geest wijst naar de tafel. Er gebeurt iets, ze zijn op elkaar betrokken, met elkaar verbonden. De liefde van de Drie-Ene God.
In die liefdevolle beweging, dans, relatie die God zelf is zien we nog meer. We zien een open ruimte waar wij in kijken, in opgenomen worden. De tafel. Het altaar.
Je ziet een vakje, een bewaarplek, aan de achterzijde van het altaar. Dit betekent dat Jezus voor het altaar zit, de Vader en de Geest op de hoeken. En dat jij, ik, wij kijken vanuit die achterkant van het altaar, vanaf de meest heilige, speciale plek- de plek waar niemand kon komen. Uniek inkijkje. Intiem. Van die speciale plek word jij de icoon in getrokken. Je wordt in die bijzondere beweging, dans, relatie van Vader, Zoon en Geest gezogen. Daar mag jij zijn. In die heilzame, troostrijke, vreedzame, verzoenende en liefdevolle relatie die God zelf is. Vader, Zoon, Geest. Daar ben je thuis, opgenomen. Zo groots, niet te bevatten en dichtbij tegelijk.
Zo is deze icoon, zo is het verhaal van de ontmoeting tussen de Heer en Abraham een beeld van onze ontmoeting, onze relatie met de Drie-Ene God.