… Let’s be alone together
Let’s see if we’re that strong
…
While we’re waiting
For the miracle, for the miracle to come
Leonard Cohen, 1992
Soms is er tijd nodig voor een volgend blog. Soms lijkt de tijd stil te staan of juist te vervliegen omdat er zoveel gebeurt. Soms is het niet de tijd om woorden aan een blog toe te vertrouwen. Dus nu maar weer de draad oppakken over alleen en samen bij Meister Eckhart. Een thema wat me nog wel even bezig zal houden.
Waar vind je God?
Waar vind je God? Als je je in jezelf terugtrekt? In de kerk? Op straat? In ontmoeting met mensen om je heen? Een vraag van alle tijden. Eckhart zegt dat als het goed met je is, het niet uitmaakt waar of met wie je bent. Samen is niet beter dan alleen, alleen is niet beter dan samen. Het gaat er om wat in jou gebeurt, om je innerlijk, wie er in je leeft: is dat je ik/ego, of is dat God. Juist als je jezelf loslaat ontdek je wat echt samen zijn is: God die in je innerlijk, in je ziel is. En dat gaat verder: Als God in iemand is, en iemand is in God, dan ben ik als mens in God verbonden met anderen.
Denken ‘vanuit God’
Eckhart – en zijn tijdgenoten in de late Middeleeuwen – dachten ‘vanuit God’. Vanuit God handelen we, vanuit God verhoudt de mens zich met de wereld. De primaire relatie van de mens is die met God. Daarna maakt het niet uit of je alleen bent of met andere mensen. Het klinkt bijna te simpel in mijn oren. Want heb je als mens niet beide nodig?
Samen
Als ik naar mezelf kijk heb ik mensen om me heen nodig, ik ben een sociaal wezen, ik laad op in contact met anderen, wordt geïnspireerd, krijg ideeën, leer enz. Of anders verwoord: in de ander zie ik Christus, ook al is dat mijn irritante buurman. Of zoals Eckhart zou zeggen: kan ik in alles God zien? Kan ik in alle bezigheden God zien? Kan ik in alle ontmoetingen God zien?
Alleen
En tegelijk heb ik tijd alleen nodig: als ik hele dagen tussen, met en soms teveel voor allerlei mensen bezig ben, kan ik daar enorm van genieten, en ga ik de rust missen. Tijd alleen is nodig, herbronnen. Als die ruimte er niet is kan ik me eenzaam voelen midden in een groep. Ik raak mezelf kwijt. Voor mij een signaal dat ik stilte nodig heb, tijd om God te zoeken en gevonden te worden. Het gaat om te blijven voelen wat ik voel, hier niet voor wegvluchten, wel God zoeken.
Samen en alleen
Samen en alleen zijn beide nodig, het evenwicht hiertussen blijft je leven lang in beweging. De muren kunnen op je af komen als je je overgeleverd voelt aan jezelf. Mensen opzoeken is dan een verademing… of een vlucht. Eckhart zegt dat het dan aankomt op gelijkmoedigheid, ontdekken dat dit voortkomt uit een diep en onvervulbaar verlangen naar God. In deze confrontatie ontdek je met vallen en opstaan je innerlijke eenzaamheid, ontdek je wat het is om het uit te houden met jezelf en ontdek je hoe je in verbinding kunt blijven met je eigen ziel en God die daarin aanwezig is.
Verbinding
En dan komt de verbinding met mensen om je heen opnieuw naar boven. Want is die behoefte aan verbinding niet universeel, menselijk en goed? God heeft de mens in partnerschap geschapen en zag dat dat zeer goed was. God zelf is trinitarisch, Vader, Zoon en Geest, relatie in zichzelf. Zij nodigt ons uit in die perichoresis, nodigt ons uit deel te nemen in de dans en beweging van de Drie-in Een.
Samen eenzaam
Samen gemeenschap zijn om samen eenzaam te zijn. Want ja, samen gemeenschap zijn kan eenzaamheid geven, want het betekent jezelf zijn, wezenlijk anders zijn dan de ander, of een ander dat nu leuk vindt of niet. En samen gemeenschap zijn is omgaan met mensen die je lief wilt hebben en tegelijk onvoorstelbaar andere perspectieven hebben dan jij. Dat botst. En ja, je ervaart verbinding omdat je vreugde vindt in verschillende perspectieven en niets hoeft te vinden van de levenswijze van een ander waar je wel verbonden mee bent.
… Let’s be alone together
Let’s see if we’re that strong
Yeah let’s do something crazy,
Something absolutely wrong
While we’re waiting
For the miracle, for the miracle to come
Leonard Cohen, 1992
Wat zou Meister Eckhart van deze tekst van Leonard Cohen gevonden hebben? Misschien niets, omdat hij zou zeggen: de levenswijze van een ander die niet de mijne is kan ook goed zijn. Misschien zou hij denken: ja, zo jezelf los laten vraagt wel een bepaalde radicaliteit en anarchisme wat door sommigen als ‘verkeerd’ of op zijn minst als weinig effectief wordt geduid. En wachten op een wonder is niet leven in het ‘nu’ en het is wel veel verlangen… Tegelijk is wachten een ver-wachtende en open manier van kijken naar wat komt. Het laat een leven van verwondering zien: open staan voor wat het leven – voor wat God – geeft en blijft geven. En dat geeft vreugde.